RAMAZAN’DA ÇOCUK OLMAK

RAMAZAN’DA ÇOCUK OLMAK

Mazimizin altın sayfalarıdır çocukluk günleri… Ne yaşadıklarımızı ne de o yaşananları hafızalardan ve hatıralardan silmek mümkündür. En özel ve en değerli hayat hikayeleri yine çocukluğumuza ait yaşantılarda gizlidir. Hayatın bu en dokunulmaz ve hissî dönemi, belki tüm ömrümüzün temel ve en belirleyici noktası konumundadır.
Bembeyaz ömür sayfasının bu altın harfli dönemi içerisinde özel bir kazanım zamanı olarak değerlenen Ramazan aylarına gitmek istiyoruz bu yazımızda… Çoğu zaman “hani o çocukluğumuzun Ramazanları” derken belki de eskinin farklılığını anlatmaya çalışmaktan çok, çocukluk ile birleştiği için bu hoş zamanın ömrümüz içinde bıraktığı lezzeti dile getirmek istiyoruzdur.
Ramazan’ı ve oruç ibadetini tanımaya başladığımız o günlere ait hatıralar anımsandıkça tadılan heyecan bu günlere dek uzayıp geliyor. Ailelerimizin bize nasıl bir Ramazan ortamı sundukları bu gün biz yetişkinlere aynı kalıpta Ramazanları sunuyor. O halde biz anne-babalar çocuklarımıza nasıl bir yaklaşımda bulunalım ki yetişen nesil hem bu ibadeti severek yerine getirmeyi öğrensin hem de bu eğitim ihlas ve samimiyet ile yoğrularak devamlılık kazansın?
Bu sorunun cevabını aradığımız ibadet ilkeleri içerisinde en önemle beliren husus; ailelerin oruç eğitiminde baskı ve zorlamaya gitmemeleri gerekliliğidir. Bizler çocuklarımızın güç ve kapasitelerini en iyi tanıyan kimseleriz. O halde küçüklerimizi sahip oldukları güce göre yönlendirmeyi ihmal etmemek zorundayız. Çünkü aksi bir tutum, çocuğumuzun zayıf düşmesine ve bıkkınlık hissetmesine sebeb olacaktır. Temel ilkemiz; oruçta zorlamaya gitmeden gerekli ilgi ve istek kazanımını sağlamaktır.
Minikleri oruç ibadeti ile tanıştırmak konusunda ebeveynin model teşkil etmesi son derece önemlidir. Çocuklar anne-babalarında gördükleri özellik ve davranışları derhal kabule hazırdır. Onlar büyüklerinin faaliyetlerine katılmak konusunda da büyük arzu duyarlar. Bu sebeble çocukları oruca zorlamak yerine onların önünde canlı bir örnek oluşturarak Ramazan ayının manevi havasını ev içerisine taşıyıp oruç için cazibedâr bir ortam oluşturmaya çalışmak bu alandaki en temel faaliyet olacaktır.
Sağlığın ve zihni gelişimin birleştiği temel eğitim çağı oruca başlamak için en uygun zamandır. Çocuklar 12-13 yaşlarına gelinceye kadar oruç için sadece özendirilmeli ve bu ibadeti gerçekleştirmeyi çok istiyorsa halk arasında tekne orucu adını verdiğimiz; günün ortasında tek öğün yemek yiyerek oruç tutmasına fırsat tanınmalıdır. Ancak 12-13 yaşlarına geldiğinde kendisinden bir kaç gün oruç tutması istenmeli, başladığı orucu tam gün tutması gerektiği belirtilmeli ve oruç tutmanın ciddiyetini anlamasına yardımcı olunmalıdır. Ancak bu esnada çocuklar asla zorlanmamalı ve isteksizlik söz konusu olduğunda bunun sebebleri araştırılarak olumsuz hususların kalkmasına çalışmak gereklidir.
Özellikle iftar sofraları ve hoş ortamlarla cazip kılınan sahur sofraları çocukların Ramazan ayına ve oruç ibadetine ilgi duymalarını sağlayan en önemli unsurlardır. Çocukların sevdiği yiyeceklerle bezenen sofralar, ezanı dinleme ve minaredeki kandillerin yanışını takip ederek haber verme görevi, miniklerin arkadaşlarına ve akraba çocuklarına yönelik tertip edilen özel iftar davetleri, sofra başında ailece yüksek sesle edilen iftar ve sahur duaları bu ibadetin kazanımı adına çok olumlu faaliyetler olarak belirecektir.
Böylece çocuklar şükür duygularını geliştirerek, sabır yeteneklerinin irade düzeyine yükselmesine imkan tanıyarak orucun bireysel ve toplumsal yönden önemini kavrayacaklardır.
Şu esas unutulmamalıdır ki; maddi ve manevi ödül bir davranışı pekiştirirken kaba kuvvet ihlas ve samimiyeti engeller…
Haydi hep birlikte imkan tanıyalım; çocuklarımız gelecekten bu günlere seslensinler:
- Ah! Çocukluğumun Ramazanları…
Umut Türüdü
Kaynaklar:
Ayhan, Halis. Din Eğitimi ve Öğretimi. İstanbul:M.Ü.İ.F.V. Yay., 1997.
__________ “Çocuklara İbadet Eğitimi”, Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. İstanbul:Ensar Neş., 1998.
Bilgin, Beyza. İslam ve Çocuk. Ankara:D.İ.B. Yay., 1991.
Dodurgalı, Abdurrahman. Ailede Çocuğun Din Eğitimi. İstanbul:M.Ü.İ.F. Yay., 1996.
Öcal, Mustafa. Din Eğitimi ve Öğretiminde Metotlar. Ankara: T.D.V. Yay., 1991.